Tüketiciler Derneği (TÜDER) Genel Başkanı Levent Küçük, tüketicileri bayram alışverişi yerlerinde sahte para konusunda dikkatli olmaya davet ederek; sahte banknotlarla genellikle nerelerde karşılaşılabilir, sahte para ile karşılaşılması halinde neler yapmalıyız, sahte para kime bildirmeli ve sahte parada cezalar konularında bilgi verdi.
100 VE 200 LİRALIK BANKNOTLARA DİKKAT EDİLMELİ
Tüm banknotlarda olmasa bile, özellikle 100 lira ve 200 lira değerindeki banknotların, sahte olup olmadıklarını mutlaka kontrol etmemizde yarar bulunuyor.
SAHTE BANKNOTLARLA GENELLİKLE NERELERDE KARŞILAŞILABİLİR?
• Alışveriş merkezi, market, bakkal ve büfelerde yapılan alışverişlerde,
• Benzin istasyonlarında,
• Sinema veya tiyatro gişelerinde,
• Pazar yerlerinde,
• Seyyar milli piyango gişelerinde,
• Kırsal alanlarda hayvan sahipleri veya celeplerden hayvan alımı sırasında,
• Taksilerde,
• Eğlence yerlerinde,
• Büyük miktarda banknotla yapılan her türlü alış veriş sırasında.
SAHTE PARA İLE KARŞILAŞILMASI HALİNDE NELER YAPMALIYIZ?
Bu tür işlemler sırasında daha dikkatli davranılarak banknotların gerçeklik kontrolleri yapılmalıdır.
Sahte Para İle Karşılaşılması Halinde Neler Yapmalıyız?
• Banknotlarda yer alan güvenlik özellikleri (Kâğıt kalitesi, Atatürk görseli, emniyet şeridi, holografik şerit, kabartma baskısı, renk değiştiren şerit, bütünleşik görüntü, ön ve arka yüzde mikro yazılar, ultraviyole ile görünen değerler, görme engellilere yönelik olarak paranın ön yüzünde, filigranın sol üst kenarında Braille alfabesinden yararlanılarak yazılmış, parmakla dokunulduğunda fark edilebilen noktalar) kontrol edilmeli.
• Gerçek banknotlar ile karşılaştırılarak kontrolü yapılmalı.
• Üzerinde yazı, çizik, delme, yırtma vb. müdahalelerde bulunulmamalı.
SAHTE PARA KİME BİLDİRMELİ?
• Sahte para bildirimleriniz için 155 Polis İmdat veya 156 Jandarma İhbar hatları kullanılabilir.
• Nereden ve kimden alındığına dair tüm bilgilerle birlikte, en yakın Cumhuriyet Başsavcılıklarına veya kolluk kuvvetlerine teslim edilmelidir.
Ayrıca yapılan ihbarların, aranılan bir kişi veya bir sahtecilik şebekesinin ortaya çıkarılmasına önemli katkı sağlayabileceği unutulmamalı.
SAHTE PARADA CEZALAR
5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu başta olmak üzere, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nda sahte parayı tedavüle koyan ve bilerek kabul eden kişiler hakkında, çeşitli cezai yaptırımlar öngörülmüştür.
“Parada sahtecilik” başlıklı Türk Ceza Kanunu’nun 197. Maddesi içerir.
• Memlekette veya yabancı ülkelerde kanunen tedavülde bulunan parayı, sahte olarak üreten, ülkeye sokan, nakleden, muhafaza eden veya tedavüle koyan kişi, iki yıldan on iki yıla kadar hapis ve on bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
• Sahte parayı bilerek kabul eden kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve adli para cezası ile cezalandırılır.
• Sahteliğini bilmeden kabul ettiği parayı bu niteliğini bilerek tedavüle koyan kişi, üç aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.