Göz tembelliği, görme keskinliğinde tek veya iki taraflı belirgin düşüklükle karakterize olan bir durumdur. Görme göz ve beynin koordineli çalışmasıyla gerçekleşir. Normalde dış dünyadaki görüntüler her iki gözümüze birden sinirsel uyarılar olarak gelir. Herhangi bir nedenle iki gözdeki görüntü tek görüntüye dönüştürülemezse bir gözden beyne daha zayıf uyarı ulaşır. Göz tembelliğinde gözlerin anatomik olarak tamamen normal olduğunu söyleyen Göz Hastalıkları Uzmanı Opr. Dr. Mustafa Duran, konu hakkında bilgiler paylaştı.
ERKEN TEŞHİS ÖNEMLİ
Göz tembelliğine her 100 çocuktan 2-3 tanesinde rastlandığını belirten Mustafa Duran, “Erken tespit ve tedavi edilmezse genç erişkinlerde en sık görülen görme sorunu olarak karşımıza çıkar. Göz tembelliği yaşamda iş seçiminde, okul ve arkadaşlık ilişkilerinde, sağlam gözün herhangi bir nedenle kaybı durumunda çocuğu psikososyal yönden etkileyen ciddi ve maddi külfetli sosyal bir sorundur. Bu yüzden erken tanı çok önemlidir. Göz tembelliğini erken teşhis etmek amacıyla gelişmiş ülkelerde kreşlerde görme taramaları yapılmaktadır. Bizde kısmen ilkokullarda yapılan bu taramaların daha erken yaşta yaygın olarak kullanılmaya başlatılması gerekir.” ifadelerin kullandı.
Göz tembelliğinin ne kadar erken yakalanırsa tedavisinin o kadar başarılı olduğu ve kısa sürdüğünü söyleyen Opr. Dr. Duran, “Bu yüzden hiç şikayet olmasa bile 6 ay-1 yaş arası, 3-5 yaş arası ve 7 yaş civarlarında rutin göz muayenesi gerekir. Bunun dışında şu belirtiler görülürse doğumdan itibaren hiç beklemeden çocuk göz uzmanına (pediatrik oftamolog) başvurulmalıdır. Bunlar, şaşılık, erken doğum, gözde beyazlık, nistagmus (gözlerde titreme), cisimlere yakından veya yan bakma, başı omuza eğerek veya çeneyi kaldırarak bakma, gözleri ovuşturma, kırpıştırma, gererek açma, bir gözü kısma veya kapatma, ailede gözlük kullanımı veya tembelliktir.” diye konuştu.
SAĞLAM GÖZ KAPATILIR, TEMBEL GÖZ ÇALIŞIR
Tedaviye ilişkin bilgiler veren Dr. Duran şunları söyledi: “Göz tembelliği tedavisinin temelinde tembel olan gözün çalıştırılarak beyin ile olan sinirsel bağlantılarının güçlendirilmesi yatar. Öncelikle göz muayenesi yapılarak ihtiyaç varsa gözlük verilir. Sağlam göz belirli süreler ile kapatılarak tembel göz çalışmaya sevk edilir. Bu çalışma evde yapılabildiği gibi CAM çalışması şeklinde de (ki bu durumda çocuk belli bir yaşa ve görme düzeyine sahip olmalıdır) yapılabilir. Seyrek olarak kapatmaya dirençli çocuklarda ise sağlam gözde gözbebeği genişletilip bulanık görme yaratılır yani tembel gözü çalıştırmaya sevk edecek damla tedavisi uygulanır. Göz tembelliği tedavisi çocuk, aile ve hekim koordinasyonunu gerektiren bir tedavidir. En iyi sonuçlar ilk 4 yaşta alınmaktadır. 4-7 yaş arası çocuğun kapatmaya direnç gösterdiği, hem aile hem çocuk için zorlu bir dönem olmasına rağmen bu yaşta da sonuçlar oldukça yüz güldürücüdür. Daha önceleri 10’lu yaşlarda terk edilen ambliopi tedavisi son çalışmalar ışığında günümüzde 15 yaşa kadar sürdürülebilmektedir.”
