Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping arasında, Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Zirvesi çerçevesinde yapılan görüşme sonrasında gündeme bomba gibi düşen bir iddia ortaya atıldı. Ortadoğu ve Asya uzmanı gazeteci Turan Kışlakçı, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Çin’in Uygur meselesine ilişkin kritik bir çözümün Türkiye ile iş birliği çerçevesinde hayata geçirileceğini öne sürdü. Buna göre, 3 milyon Uygur Türkü Türkiye’ye getirilecek.
İş gücü açığını kapatma hedefi
İddiaya göre, Çin’in büyük bir sorun olarak gördüğü Uygur meselesi, Türkiye’ye getirilecek bu kitlenin tarım ve hizmet sektörlerinde çalışmasıyla çözüme kavuşturulacak. Türkiye’de özellikle tarım ve hizmet sektörlerinde ciddi iş gücü açığı yaşanırken, Uygur Türklerinin aşamalı olarak Türkiye’ye yerleştirilmesi, ekonomik açıdan önemli bir destek sağlayacak.
Uzmanlar, söz konusu hamlenin yalnızca ekonomik boyutla sınırlı olmadığını, Türkiye-Çin ilişkilerinde stratejik bir yakınlaşma işareti olarak da yorumladıklarını belirtiyor. Uygurların Türkiye’ye getirilmesi hem tarihî ve kültürel boyutlarıyla hem de Türkiye’nin iç dinamikleri ve bölgesel konumu açısından ciddi etkiler doğuracak bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
Tarihî ve kültürel boyutlar
Türkiye’de yaşayan Uygurların tarihi ve kültürel bağları, söz konusu iddianın sadece ekonomik değil, aynı zamanda insani bir boyut taşıdığını da gösteriyor. Türkiye, uzun yıllardır Uygurların korunması ve haklarının savunulması konusunda uluslararası platformlarda sesini duyuruyor. Bu kapsamda yapılacak olası yerleştirmelerin, hem Çin’in baskısı altındaki Uygurların güvenliği hem de Türkiye’deki sosyo-ekonomik dengeler açısından kritik bir öneme sahip olması bekleniyor.
Stratejik yakınlaşma ve uluslararası boyut
Kışlakçı, bu anlaşmanın Türkiye-Çin ilişkilerinde bir dönüm noktası olabileceğine dikkat çekiyor. Çin’in ekonomik ve diplomatik hedefleri ile Türkiye’nin bölgesel ve stratejik önceliklerinin bu hamleyle paralel bir şekilde ilerleyeceği iddia ediliyor. Uzmanlar, getirilecek kitlenin Türkiye’ye entegrasyonu, hem bölgesel iş gücü planlaması hem de iki ülke arasındaki ekonomik ve diplomatik ilişkiler açısından uzun vadeli etkiler doğuracağını belirtiyor.
Önümüzdeki süreç
Henüz resmi bir açıklama yapılmamış olsa da, söz konusu iddialar sosyal medyada geniş yankı uyandırdı ve uzmanlar tarafından tartışılmaya başlandı. Türkiye’deki tarım ve hizmet sektörlerinin ihtiyaçlarının yanı sıra, tarihî, kültürel ve insani boyutların da dikkate alınarak yürütülecek sürecin önümüzdeki yıllarda netleşmesi bekleniyor.
Uzmanlar, Türkiye’ye getirilmesi öngörülen Uygur Türklerinin ekonomik ve sosyal entegrasyonu, eğitim, sağlık ve iş gücü planlaması gibi alanlarda ciddi hazırlıklar gerektireceğini vurguluyor. Ayrıca, bu hamlenin hem Çin hem de Türkiye açısından diplomatik ve uluslararası boyutları da olacağı kaydediliyor.
Türkiye ve Çin arasındaki bu iddia edilen anlaşmanın gerçekleşip gerçekleşmeyeceği, ilerleyen haftalarda yapılacak resmi açıklamalar ve görüşmelerle netleşecek. Ancak şimdiden, 3 milyon Uygur’un Türkiye’ye gelmesi tartışmaları hem sosyal medyada hem de akademik ve diplomatik çevrelerde büyük yankı uyandırdı.