Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Tacikistan’ın başkenti Duşanbe’de düzenlenen Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) Zirvesi sırasında Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’den resmi olarak özür diledi. Bu açıklama, geçtiğimiz aylarda Rus hava savunma sistemi tarafından yanlışlıkla vurulan Azerbaycan Hava Yolları’na (AZAL) ait yolcu uçağı nedeniyle büyük yankı uyandırdı.
Yanlışlıkla Vurulan Uçak ve Soruşturma
Geçtiğimiz yıl, Azerbaycan Hava Yolları’na ait Embraer E190 tipi yolcu uçağı, Kazakistan’ın Aktau kenti yakınlarında acil iniş sırasında düşmüştü. Teknik incelemeler sonucunda uçağın Rus yapımı Pantsir-S hava savunma füzesi tarafından yanlışlıkla vurulduğu belirlendi. Olay, Azerbaycan ve uluslararası kamuoyunda büyük bir şok yaratmıştı. Bakü yönetimi, Moskova’dan resmi özür, tazminat ödemesi ve kazadan sorumlu kişilerin cezalandırılmasını talep etmişti.
Putin’in Canlı Yayın Açıklamaları
BDT Zirvesi sırasında kameralar karşısına geçen Putin, Aliyev’e dönerek şu ifadeleri kullandı: “Daha önce de dile getirdiğim gibi, bu trajedi için özür diliyorum.” Rus lider, kazada hayatını kaybedenlerin ailelerine en derin taziyelerini ilettiğini de sözlerine ekledi. Putin ayrıca, Rusya’nın AZAL yolcu uçağı kazasıyla ilgili tazminat ödeyeceğini resmen açıkladı.
Diplomatik Görüşmelerin Önemi
Putin’in canlı yayında Aliyev’den özür dilemesi, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler açısından oldukça kritik bir gelişme olarak değerlendiriliyor. Azerbaycan yönetimi, bu açıklamayla hem tazminat süreci hem de sorumluların cezalandırılması konularında ciddi adımlar atılacağını teyit etmiş oldu. Kremlin’den paylaşılan görüntülerde, iki lider arasındaki samimi diyalog ve Rus tarafının sorumluluğu üstlenme mesajı dikkat çekti.
Olayın Ardından Azerbaycan’ın Talepleri
Azerbaycan Hava Yolları uçağının düşmesinin ardından Bakü yönetimi, Moskova’dan şu taleplerde bulunmuştu:
-
Resmi özür açıklaması
-
Kazada hayatını kaybedenler için tazminat ödemesi
-
Sorumluların adalet önüne çıkarılması
Putin’in açıklamaları, bu taleplerin büyük ölçüde karşılandığını ve iki ülke ilişkilerinde güvenin yeniden tesis edilmesine katkı sağladığını gösteriyor.
Uçağın Teknik İncelemesi ve Pantsir Füzesi
Embraer E190 tipi yolcu uçağı, 25 Aralık 2024’te acil iniş yaparken düşmüştü. Yapılan incelemelerde, uçağın Rus yapımı Pantsir-S hava savunma sistemi tarafından yanlışlıkla hedef alındığı ortaya çıkmıştı. Bu durum, uçuş güvenliği ve hava savunma sistemlerinin denetimi konularında uluslararası tartışmalara yol açtı.
Tazminat ve Sorumluluk Süreci
Putin’in açıklamasıyla birlikte Azerbaycan tarafı, kazadan etkilenen yolcuların ailelerine tazminat ödemesinin yapılacağını resmi olarak duyurmuş oldu. Ayrıca sorumluların tespit edilip adalet önüne çıkarılacağı taahhüt edildi. Bu durum, iki ülke arasındaki ilişkilerin normalleşmesi için önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Uluslararası Yansımalar
Putin’in canlı yayında yaptığı özür açıklaması, uluslararası medyada geniş yankı uyandırdı. Olay, yalnızca Azerbaycan ve Rusya arasında değil, tüm bölgesel güvenlik ve diplomasi gündeminde de dikkat çeken bir gelişme olarak kayda geçti. Özellikle hava güvenliği, uluslararası uçuşların korunması ve kriz yönetimi konularında yeni tartışmaların kapısını açtı.