Sakarya’nın Ferizli ve Kaynarca ilçelerinde yaşayan vatandaşlar, son günlerde evlerini, sokaklarını ve kapalı alanları istila eden kahverengi kokarca böcekleriyle mücadele etmekte zorlanıyor. Uzmanlar, istilacı türün hızla yayılarak tarım ve yaşam alanlarında ciddi tehlike oluşturduğunu belirtiyor.
TÜRKİYE’DE İLK DEFA 17 İLDE GÖRÜLDÜ
Çin, Japonya ve Tayvan’a özgü olan kahverengi kokarca, bugüne kadar önce ABD, ardından Avrupa’ya yayılmıştı. Türkiye’de ise ilk olarak Artvin ve İstanbul’da görülen tür, kısa süre içinde 17 ili kapsayan bir yayılma gösterdi. Bu durum hem halkı hem de tarım sektörünü alarma geçirdi.
Ferizli ve Kaynarca’da son haftalarda evlerin duvarları, okullar ve kapalı alanlar toplu şekilde böceklerle doldu. Havaların serinlemesiyle birlikte kış uykusuna yatmak isteyen kokarcalar, binalara akın ederek halkı evlerine hapseden bir duruma yol açtı. Vatandaşlar, pencereleri açamamak ve evlerini temizlemek için sürekli uğraşmak zorunda kaldıklarını belirtiyor.
KOKARCA BÖCEĞİNİN TEHLİKELİ ÖZELLİKLERİ
Kahverengi kokarca, yalnızca rahatsız edici bir koku yaymakla kalmıyor, aynı zamanda bu kokuyla kendi türünü de çekiyor ve sorunun daha da büyümesine yol açıyor. Böcekler özellikle fındık, mısır ve meyve bahçelerine büyük zarar veriyor. Ürünlerin verimini ve kalitesini düşüren istilacı tür, çiftçiler için ciddi bir ekonomik tehdit oluşturuyor.
Evlerde görülen böcekler ise vatandaşların günlük yaşamını etkileyerek psikolojik olarak da rahatsızlık yaratıyor. Böceklerin toplu halde hareket etmesi, özellikle çocuklu aileleri ve yaşlıları zor durumda bırakıyor.
BİYOLOJİK MÜCADELE YETERSİZ KALIYOR
Tarım ve Orman Bakanlığı, kahverengi kokarca ile mücadele kapsamında samuray arısı gibi doğal düşmanları devreye soktu. Bu biyolojik mücadele yöntemi, böceklerin yumurtalarını yok etmeyi amaçlıyor. Ancak uzmanlar, yöntemin henüz tam anlamıyla etkin olmadığını ve böcek popülasyonunu kontrol altına almakta yetersiz kaldığını ifade ediyor.
Kokarcanın salgıladığı feromon benzeri koku, hem türün çoğalmasını hızlandırıyor hem de böceklerin binalara daha kolay sızmasını sağlıyor. Bu nedenle fiziksel ve mekanik önlemler, biyolojik yöntemlerden daha etkili bir çözüm olarak öne çıkıyor.
VATANDAŞLAR VE YETKİLİLERİN ÖNLEMLERİ
Sakarya İl Tarım ve Orman Müdürlüğü yetkilileri, halkı şu önlemleri almaya çağırıyor:
Pencerelere sineklik takmak,
Binalardaki çatlak ve boşlukları kapatmak,
Böcekleri elle toplamak ve uzaklaştırmak,
Erken önlemle, ilkbaharda oluşabilecek tarımsal kayıpları önlemek.
Yetkililer ayrıca, kahverengi kokarcanın ilaçlara karşı direnç geliştirebildiğini, bu yüzden yalnızca kimyasal mücadeleye güvenmenin yetersiz olduğunu vurguluyor.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE BÖCEK GÖÇLERİ
Uzmanlar, Sakarya’daki istilanın iklim değişikliği ve artan böcek göçlerinin bir sonucu olduğunu belirtiyor. Sıcaklık ve nem değişiklikleri, kahverengi kokarcaların hızla çoğalmasına ve yeni alanlara yayılmasına zemin hazırlıyor.
Tarım uzmanları, bölgede izleme ve gözlem çalışmalarını artırarak halkın ve çiftçilerin korunmasını hedefliyor. Özellikle meyve ve fındık bahçelerinde erken müdahalenin, gelecek yılın ürün kayıplarını önlemede kritik öneme sahip olduğu ifade ediliyor.
YAŞAM ALANLARINDA DA TEHLİKE
Kahverengi kokarca yalnızca tarımı değil, insan yaşam alanlarını da tehdit ediyor. Evlerde, okullarda ve kapalı alanlarda yoğun şekilde görülen böcekler, hem hijyen sorununa hem de psikolojik rahatsızlığa yol açıyor.
Vatandaşlar, günlük yaşamlarını zorlaştıran böceklerle mücadele etmek için sürekli çaba harcıyor. Bu durum, ilçelerde adeta “ev hapsi” yaşanmasına sebep oldu. Kapı ve pencere açamayan aileler, hem kendilerini hem de çocuklarını korumak için büyük önlem almak zorunda kalıyor.
BÖLGEDE ÖNLEMLER VE GELECEK PLANLARI
Uzmanlar, kahverengi kokarca istilasının sadece mevcut yıl için değil, önümüzdeki yıllar için de potansiyel bir tehdit oluşturduğunu belirtiyor. Tarım ve Orman Bakanlığı ile yerel yönetimler, bölgede izleme ve biyolojik mücadele çalışmalarını yoğunlaştırmayı, halkı ve çiftçileri bilgilendirmeyi sürdürüyor.
Vatandaşlar ise sineklik takma, çatlakları kapatma ve böcekleri elle toplama gibi yöntemlerle evlerini korumaya çalışıyor. Uzmanlar, bu önlemlerin erken uygulanmasının tarımsal kayıpları önlemede kritik rol oynayacağını vurguluyor.
