Her yıl binlerce kişi sigara nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Tütünün sistemik düzeydeki etkileri herkes tarafından iyi bilinir, ancak tütünün ağız ve diş sağlığı üzerindeki doğrudan etkileri halk tarafından çok iyi bilinmemektedir.
Çoğu kişi tarafından sigara içmenin ağızdaki etkilerinin sadece dişlerin lekelenmesi ve ağız kokusu olduğu düşünülmektedir, ancak bunlar sadece en hafif etkilerdir.
Tütün dumanı ağız bolşuğuna doğrudan nüfuz eder ve ciddi etkiler oluşturur; mukoza zarlarını tahriş eder, diş ve diş etlerine zarar verir. Ağız kanseri riski, sigara içmeyenlere göre sigara içenlerde 5 ila 20 kat artar.
SİGARANIN AĞIZDA OLUŞTURDUĞU 11 ETKİ
Sigaranın ağız boşluğunda bıraktığı etkiler görülebilir ve bu etkiler ağız sağlığı için oldukça endişe veridicir. Sigaranın ağızdaki başlıca etkileri şunlardır:
1. Yaygın olarak pyorrhea olarak bilinen periodontal hastalığa neden olur. Periodontitis için ana risk faktörleri kötü diş hijyeni, hamilelik ve tütün kullanımı gibi hormonal değişikliklerdir.
2. Tedavilerde başarı oranı düşer. Sigara içen hastalar, çoğu durumda bazı dişlerin kurtarılması için gerekli olabilen ağızdaki periodontal tedavilere ve diğer cerrahi tedavilere daha kötü yanıt verir.
3. Tütün kullanımı sonucu ağızlarının ihtiyaç duyduğu işlemleri başarılı bir şekilde uygulayamama nedeniyle sigara içen hastalarda diş kaybı sigara içmeyenlere göre daha fazladır.
4. Bir cerrahiden kaynaklanan yaralar gibi travmaların ardından ağızda daha kötü yara iyileşmesi.
5. Diş implantları, sigara içen bir hastada, sigara içmeyen bir hastada olduğundan daha kötü bir prognoza (iyileşme şansı) sahiptir.
6. Nikotin ve katran birikimine bağlı olarak dişlerde lekeler ve sararmalar oluşur. Şüphesiz ki tütünün ağız boşluğundaki etkilerinden en az önemli olanıdır, çünkü lekeler ağız temizliği ile giderilebilir ve diş beyazlatma ile dişlerin orijinal beyazlığı geri kazandırılabilir.
7. Ağız kokusuna neden olur. Tütün ağızda kendi kokusunu bırakır, ancak aynı zamanda diş ve diş eti hastalıklarını tetikleyerek ağız kokusuna neden olur.
8. Ağız kuruluğu veya kserostomiye neden olur. Tütün, tükürük akışında bir azalmaya neden olur. Tükürük, ağızdaki bakteri dengesinin korunmasına yardımcı olur ve azalması, ağzı ve dişleri daha korunmasız hale getirir.
9. Diş çürüğü riskini artırır. Tütün periodontal hastalık riskini artırarak diş çevresinde kemik ve diş eti kaybına neden olarak çürüklere çok daha duyarlı olan kökleri açığa çıkarır. Bu, koruyucu olan tükürük akışının azalmasıyla birlikte, sigara içen hastalarda çürük görülme sıklığının hızla artmasına neden olur.
10. Tatlarda değişiklik meydana gelir. Sigara dumanı tat alma tomurcuklarının yenilenmesini engellediği için tatları ayırt etme yeteneği azalır. Sigarayı bıraktığınızda bu yetenek yavaş yavaş geri kazanılır.
11. Sigara içildiğinde ağız kanserine yakalanma riski, sigara içmeyenlere göre 5 ila 20 kat artmaktadır. Sigara ile birlikte alkol tüketimi de varsa, her iki maddenin ağız boşluğu dokuları üzerindeki etkilerinin toplamı ile ağız kanserine yakalanma riski katlanarak artar.
SİGARAYI BIRAKIN
Sigarayı bırakmak istediğinize kendinizi ikna ettikten sonra, bu adımları izleyebilirsiniz:
Sigarayı Bırakmadan Önce
Bilgi alın, makaleleri okuyun, sigarayı bırakan arkadaşlarınıza sorun ve hepsinden önemlisi doktorunuza danışın. Profesyonel yardım ile sigarayı bırakmak daha kolay hale gelecektir. Doktorlar, yoksunluk sendromunu hafifletmek için en uygun ilaç tedavisini hazırlayacak ve size destek verecektir.
Birkaç gün boyunca her sigarayı ne zaman içtiğinizi yazın (kalktığınızda, yemek yedikten sonra, bilgisayarın başına geçtiğinizde…). Sakız çiğnemek, çiğ sebze yemek, yürüyüşe çıkmak, koşuya çıkmak, su içmek, nefesi kontrol etmek gibi bunların yerini alacak olası alternatifleri araştırın.
Sigarayı Bırakmaya Karar Verdiğinizde
Sigarayı bırakmak için bir tarih belirleyin, bunu ailenize ve arkadaşlarınıza anlatın ve hiçbir bahaneyle değiştirmeyin.
Evde sigara bulundurmayın. Bu, canınız istediğinde bir sigaraya uzanmadan önce düşünmek için zaman verecektir.
Her zamanki rutininizden ayrılın, meşgul olun ve dikkatinizi dağıtmaya, stresi azaltmaya çalışın.
Alışana kadar kahve içmek ve sigara içen arkadaşlarla dışarı çıkmak gibi sizi sigaraya teşvik eden durumlardan kaçının.
Yoğun sigara içme isteği ortaya çıktığında, başka bir şey yapmaya başlayın, ellerinizi meşgul edin, biraz rahatlama egzersizi yapın. Sigara isteğinin birkaç dakika içinde geçeceğini unutmayın.
Sigarayı Bıraktıktan Sonra Kilo Almamak İçin İpuçları
Nikotin eksikliği metabolizmayı yavaşlatır ve bu da kilo alımına neden olabilir. Ayrıca bazen sigara içme alışkanlığının yerini biraz atıştırma isteği alır ve bu da kilo almanıza neden olabilir.
Bunu önlemek için şu ipuçları yararlı olabilir:
– Günde 200-300 kalori kesin, ağırlığı korumak için yeterlidir.
– Atıştırmak için meyve ve sebze, şekersiz şeker veya şekersiz içecekleri tercih edin.
– Baştan çıkarıcıları uzaklaştırın. Mutağınızdan tatlıları, kekleri ve atıştırmalıkları uzaklaştırın.
– Günde en az 5-6 kez yiyin, ancak küçük öğünler tercih edin. Alkolden kesinlikle uzak durun, istenmeyen boş kalorilerin en büyük kaynaklarından biridir.
– Henüz yapmadıysanız, egzersiz yapmaya başlayın. Egzersiz stres ve uyku düzensizliklerini azaltmaya yardımcı olacaktır.
Asla yetenekli olmadığınızı veya iradenizin olmadığını düşünmeyin. Herkes sigarayı bırakabilir, sadece bunu başarmak için karar vermeniz ve bazı yöntemleri uygulamanız gerekiyor. Sağlık Bakanlığı kaynakları gibi size yardımcı olacak birçok kaynak arasında arama yapın ve sigarayı bırakmak için yarını beklemeyin.