Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığı’na sunulan Cumhurbaşkanlığı tezkeresi ile Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) Irak ve Suriye’deki görev süresinin 30 Ekim 2025 tarihinden itibaren 3 yıl daha uzatılması gündeme geldi. Tezkere, Türkiye’nin sınır ötesinde terörle mücadele operasyonlarını sürdürme yetkisini ve ulusal güvenlik önlemlerini kapsamlı şekilde içeriyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzasıyla TBMM’ye gönderilen tezkere gerekçesinde, Türkiye’nin güney kara sınırlarına mücavir bölgelerde terör tehdidinin devam ettiği ve bölgelerde kalıcı istikrarın henüz tesis edilememiş olmasının, milli güvenlik açısından ciddi riskler oluşturduğu vurgulandı.
Tezkerede Öne Çıkan Gerekçeler
Tezkerede, Irak ve Suriye’deki duruma ilişkin şu tespitler yer aldı:
Suriye’de terör örgütlerinin varlığı: PKK/PYD-YPG ve DEAŞ unsurlarının Suriye’deki faaliyetlerini sürdürdüğü, ülkemize, ulusal güvenliğe ve sivillere yönelik tehdit oluşturduğu belirtildi.
Irak’taki istikrarsızlık: PKK ve DEAŞ unsurlarının Irak’ta faaliyet göstermeye devam etmesi, etnik temelli ayrılıkçı hareketler ve bölgesel barışa zarar veren girişimlerin Türkiye’nin güvenliği için risk oluşturduğu ifade edildi.
Saha koşulları ve ulusal güvenlik: Suriye’de mevcut yönetimin terörle mücadele kapasitesinin geliştirilmesi, mayın temizliği, kimyasal silahların tespiti ve imhası ile sivillerin güvenliğinin sağlanmasının önemi vurgulandı.
Tezkerede ayrıca, PKK/PYD-YPG’nin Suriye merkezi yönetimine entegre olma girişimlerinin kalıcı istikrarın tesisini engellediği ve ayrılıkçı hedeflerle hareket ettiği belirtildi.
Uluslararası Hukuk ve BM Kararları Çerçevesi
Tezkere, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararları ışığında hazırlandı:
2170 (2014), 2178 (2014), 2249 (2015) ve 2254 (2015) sayılı kararlarla Irak ve Suriye’nin toprak bütünlüğü ve bağımsızlığı teyit edilmişti.
DEAŞ ve benzeri terör örgütlerinin faaliyetleri kınanmış, üye ülkelere gerekli tedbirleri alma çağrısı yapılmıştı.
Türkiye’nin DEAŞ ve diğer terör örgütlerine karşı uluslararası koalisyon faaliyetlerinde yer almasının önemi vurgulandı.
Bu çerçevede, Türkiye’nin sınır ötesi harekat, önleyici tedbir ve güvenlik önlemlerini sürdürmesi ulusal güvenlik açısından hayati kabul edildi.
Tezkerede Yetki ve Operasyonel Kapsam
Tezkerede öngörülen uygulamalar ve yetkiler şöyle sıralandı:
TSK’nın sınır ötesi harekat ve müdahalelerde bulunması,
Yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiye’de geçici olarak bulunması ve kullanımı,
Milli güvenliği tehdit eden her türlü eyleme karşı önlemlerin alınması,
Türkiye’nin güney kara sınırlarına mücavir bölgelerde olası risklerin bertaraf edilmesi.
Cumhurbaşkanı, hudut, süre, şümul ve operasyonel detayları belirleme yetkisine sahip olacak. Tezkerenin onayı ile Türkiye, sınır ötesi operasyon yeteneğini güçlendirecek ve terör örgütlerine karşı hızlı müdahale imkanına sahip olacak.
Milli Güvenlik ve Bölgesel Strateji
Tezkerede, Türkiye’nin güney sınırında yaşanan gelişmeler ve tek taraflı bölücü girişimlerin ülkenin milli menfaatlerini doğrudan etkileyebileceği vurgulandı. Bu nedenle:
Terör tehdidine karşı etkin önlemler alınacak,
Irak ve Suriye’deki istikrarsızlık riskleri azaltılacak,
Saha operasyonları ve sınır ötesi müdahalelerle güvenlik tesis edilecek.
Uzmanlar, tezkerenin onaylanmasının Türkiye’nin bölgesel güvenliği ve ulusal stratejisinin sürdürülebilirliği açısından kritik bir adım olduğunu ifade ediyor.
Sonuç ve Beklentiler
Cumhurbaşkanlığı tezkeresi, TBMM onayına sunulmuş olup, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Irak ve Suriye’deki görev süresinin 3 yıl daha uzatılmasını öngörüyor. Tezkere, Türkiye’nin ulusal güvenliğini sağlamak, sınır ötesi terör tehdidine karşı etkin önlem almak ve bölgesel istikrarı desteklemek amacıyla hazırlanmış en kapsamlı düzenlemeler arasında yer alıyor.
