Türkiye’de geçici koruma statüsünde bulunan 2 milyon 375 bin Suriyeli, 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren sağlık hizmetlerinden yararlanırken katılım payı ödeyecek. İç savaş nedeniyle ülkelerinden Türkiye’ye sığınan Suriyelilere bugüne kadar sağlanan ücretsiz sağlık hizmeti uygulaması, yeni düzenlemelerle sona eriyor.
Katılım Payı Uygulaması ve Yönetmelik Değişikliği
Resmi Gazete’de yayımlanan geçici koruma yönetmeliğinde yapılan değişiklikle, Türkiye’de ikamet eden geçici koruma altındaki yabancılardan Genel Sağlık Sigortası (GSS) katılım payı alınacak. Daha önce temel ve acil sağlık hizmetlerinde katılım payı uygulanmazken, artık SGK tarafından belirlenen birim fiyatlar üzerinden ödeme yapılacak. Katılım payları, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu (SYDTF) aracılığıyla Sağlık Bakanlığı’na aktarılacak.
Ödeme gücü bulunmadığı tespit edilen geçici korunanların özel sağlık kuruluşlarına doğrudan başvurusu yasaklanacak; yalnızca acil ve zorunlu hallerde hizmet sunumuna izin verilecek. Katılım payını ödeyenlerin talep etmesi durumunda ödemeleri sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları tarafından geri iade edilecek. Bu sayede hem hizmet sürdürülebilirliği hem de adil bir sistem sağlanacak.
Aşılar ve Önleyici Sağlık Hizmetleri Sürdürülüyor
Yeni düzenleme ile birlikte, aşılar hariç olmak üzere, ödeme gücü olmayan geçici korunanlara SGK tarafından bedeli karşılanmayan sağlık hizmetleri sunulamayacak. Ancak bulaşıcı hastalık riskine karşı gerekli taramalar ve aşı uygulamaları yapılacak. Üreme sağlığı bilgilendirmeleri ve çocuklara yönelik aşı programları ile ulusal taramalar devam edecek, bebek ve çocuk ölümlerini önlemeye yönelik tedbirler alınacak. Bu şekilde temel sağlık hizmetleri kesintisiz olarak sağlanacak.
Ödeme Düzeni ve Fiyatlandırma Kuralları
Geçici korunanlara sunulan sağlık hizmetlerinin bedeli, SGK tarafından belirlenen genel sağlık sigortalılarına uygulanan birim fiyatları geçmeyecek veya daha düşük bir fiyat uygulanmayacak. Böylece hizmet sunucularının hakları korunacak, adil bir fiyatlandırma sağlanacak.
Daha önce AFAD tarafından yürütülen sağlık hizmeti ödemeleri artık SGK ve Sağlık Bakanlığı koordinasyonunda, SYDTF üzerinden üçer aylık dönemler halinde Bakanlığa aktarılacak. Bu uygulama, hem hizmetlerin sürdürülebilirliğini sağlamak hem de sağlık hizmetlerinin kalitesini güvence altına almak amacıyla yapılıyor.
Geçici Koruma Statüsündeki Suriyelilerin Türkiye’deki Dağılımı
Türkiye’ye göç eden Suriyeliler, Geçici Koruma Statüsü kapsamında çeşitli illerde ikamet ediyor. 20 Ekim 2025 itibarıyla geçici koruma statüsünde 2 milyon 375 bin 909 Suriyeli bulunuyor.
İstanbul: 417 bin 725 kişi
Gaziantep: 333 bin 849 kişi
Şanlıurfa: 197 bin 17 kişi
Diğer illerdeki Suriyeli nüfusu da sağlık hizmetleri planlaması açısından önemli bir veri oluşturuyor. Bu dağılım, özellikle acil ve temel sağlık hizmetlerinin etkin bir şekilde ulaştırılması için kritik öneme sahip.
Uygulamanın Amacı ve Beklenen Etkiler
Yeni düzenlemenin amacı, geçici koruma altındaki Suriyelilerin sağlık hizmetlerine sürdürülebilir ve adil bir şekilde erişmesini sağlamak. Ödeme gücü olanlardan katılım payı alınması, sistemin mali dengesini korurken, ödeme gücü olmayanlar sosyal yardımlaşma mekanizmalarıyla desteklenecek. Böylece temel sağlık hizmetleri ve hayati öneme sahip tedavilerden kimse mağdur edilmeyecek.
Uygulama sayesinde:
Acil ve zorunlu sağlık hizmetleri kesintisiz sunulacak,
Ödeme gücü olanlar sistemin sürdürülebilirliğine katkı sağlayacak,
Sağlık Bakanlığı ve SGK koordinasyonunda hizmet kalitesi güvence altına alınacak,
Sosyal yardımlaşma ve dayanışma mekanizmaları etkin şekilde çalıştırılacak.
Sonuç ve Değerlendirme
Türkiye’de geçici koruma statüsündeki Suriyeliler için sağlık hizmetlerinde ücretsiz uygulama sona eriyor. Katılım payı uygulaması ile sağlık hizmetlerinin sürdürülebilirliği sağlanacak ve ödeme gücü olanlardan alınan katkı ile sistem dengede tutulacak. Ödeme gücü olmayan kişilere sosyal destek mekanizmaları aracılığıyla yardım sağlanacak.
Bu düzenleme, Türkiye’nin sağlık hizmetlerini uzun vadede sürdürülebilir kılmayı, geçici koruma altındaki Suriyelilerin temel sağlık ihtiyaçlarını güvence altına almayı ve sağlık sisteminde adil bir uygulama gerçekleştirmeyi hedefliyor.
